Αριθ. 1810

Προικοσύμφωνον

Εν Καρδίτση και εν τω Γραφείω μου, όντι εν τη οικία των Αβδουλάχ και Σαδίκ βέη, σήμερον την 17 του μηνός Ιουνίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού πέμπτου (1885) έτους, ημέραν Δευτέραν, ενώπιον εμού του Συμβολαιογράφου Καρδίτσης Νικολάου Σ. Σκαμπαρδώνη, κατοίκου ως εκ της ιδιότητός μου και εδεύοντος ενταύθα, παρουσία και των εις ουδεμίαν εξαίρεσιν υπαγομένων δύο γνωστών μοι ενηλίκων μαρτύρων πολιτών Ελλήνων Κων/νου Ξενοφώντος Τσαμαγκίδου, Δημάρχου Μενελαΐδος, κατοίκου Ρεντίνης, και Νικολάου Π.Σαπουνά, αργυραμοιβού, κατοίκου Καρδίτσης, εμφανισθέντες προσωπικώς οι απ’ ευθείας γνωστοί μοι και μη υπαγόμενοι εις νόμιμον τινά εξαίρεσιν Κύριος Πάνος Ζωγλοπίτης αφ’ ενός, Δήμαρχος Ιτάμου, και Δημήτριος Γ. Τσάπαλος , κτηματίας, κάτοικος Σμοκόβου του Δήμου Μενελαΐδος αφ’ ετέρου, εδήλωσαν ο μεν πρώτος ότι υπανδεύων μετά του δευτέρου την γνησίαν του θυγατέρα ονόματι Πηνελόπην, εις ηλικίαν γάμου φθάσασαν, ης υπάρχει περί τούτου πλήρης συγκατάθεσις, τελεσθησομένου του μυστηρίου του γάμου των κατά τους κανόνας της Ορθοδόξου ημών Ανατολικής Εκκλησίας εντός του τρέχοντος έτους, παραχωρεί και μεταβιβάζει ελευθέρως και σπουδαίως λόγω προικός και κληρονομικού μεριδίου της διαληφθείσης θυγατρός του Πηνελόπης προς τον μελλόγαμβρόν του τούτον τα εξής, ήτοι:

1)Μετρητά χρυσά εικοσάφραγκα τριακόσια (300), πληρωτέα τω μελλογάμβρω του τούτω των μεν ήμισυ κατά τη τελετήν των γάμων, τούτων δε τελεσθέντων το ποσόν των εκατόν πεντήκοντα(150) χρυσών εικοσαφράγκων θεωρείται παραδεδομένον τω μελλογάμβρω άνευ ετέρας συμβολαιογραφικής πράξεως, τα δε έτερα ήμισυ εκατόν πεντήκοντα(150) χρυσά εικοσάφραγκα μετά εν έτος από της τελετής των γάμων ατόκως, και εν υπερημερία εντόκως μέχρι τελείας εξοφλήσεως δώδεκα επί τοις εκατόν ετησίως (12%) και

2) Διάφορα ενδύματα, έπιπλα και σκεύη, τιμαλφή και μη, κατά τον διαμειφθέντα μεταξύ των συμβαλλομένων κατάλογον ούτινος αντίγραφον υπογεγραμμένον παρ’ αμφοτέρων έλαβεν έκαστος τούτων, αξίας δια τον υπολογισμόν απλώς του τέλους του παρόντος εκατόν (100) χρυσών εικοσαφράγκων, παραδοτέα τα ενδύματα ταύτα κλπ. υπό του προικοδότου τούτου προς τον προικολήπτην κατά την των γάμων τελετήν, ήτοι εν όλω ανέρχεται η προίξ εις το ποσόν δραχμών νέων οκτάκις χιλίων (8000).

Ο δεύτερος συμβαλλόμενοςότι επραγματοποίησε και αποδέχεται το προκείμενον συνοικέσιον και μένει ευχαριστημένος και ικανοποιημένος εις την υπό του πρώτου παραχωρουμένην αυτώ ως εξετέθη ανωτέρω περιουσίαν λόγω προικός και κληρονομικού μεριδίου της μελλονύμφου του Πηνελόπης, μεθ’ ης υπόσχεται να συνέλθει εις γάμου κοινωνίαν κατά τους κανόνας της Ορθοδόξου ημών Ανατολικής Εκκλησίας εντός του τρέχοντος έτους.

Ταύτα εκθεσάντων και ολοσχερώς παραδεχθέντων των συμβαλλομένων συνετάχθη τη αιτήσει των το παρόν, ανεγνώσθη κατά νόμον, εβεβαιώθη και υπεγράφη παρ’ όλων και παρ’ εμού.


Οι μάρτυρες Οι συμβαλλόμενοι
Ο συμβολαιογράφος

Ερμηνευτική σημείωση
Το έτος 1885 ο Δήμαρχος Ιτάμου Πάνος Ζωγλοπίτης – κάτοικος Ζωγλοπίου – αρραβώνιασε τη θυγατέρα του Πηνελόπη με το αρχοντόπουλο του Σμοκόβου Δημήτριο Γούλα Τσάπαλο. Τις δυο αρχοντικές οικογένειες των Θεσσαλικών Αγράφων συνέδεε μακρά φιλία, την οποία τώρα επισφράγιζαν με γάμο. Ο πατέρας του γαμπρού Γεώργιος (γνωστός ως Γούλας) Τσάπαλος συνδεόταν στενά με τον Πάνο Ζωγλοπίτη από την εποχή που οι δυο τους , νέα παιδιά, στάλθηκαν ως όμοιροι στην αυλή του σουλτάνου, στην Κωνσταντινούπολη. Στο επαναστατικό κίνημα του 1854 συμπολέμησαν για τη απελευθέρωση της Θεσσαλίας και διώχτηκαν από τους Τούρκους. Σε ανώνυμη επιστολή που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Θεσσαλιώτις», στις 18-4-1886, αναφέρεται ότι ο Πάνος Ζωγλοπίτης κατά την επανάσταση του 1854 ήταν «…αρχηγός σώματος ουχί ευκαταφρονήτου» και έλαβε μέρος σε δυο σπουδαίες μάχες, στη μάχη του Φαναρίου και στη μάχη της Μαγουλίτσας, στις οποίες διακρίθηκε για την ανδρεία του και επαινέθηκε για την προσφορά του στον αγώνα από τον αρχηγό του συνταγματάρχη Γεώργιο Βελή . Μετά την αποτυχία της επανάστασης εκείνης οι περισσότεροι αγωνιστές κατέφυγαν στο «Ελληνικό». Ο Ζωγλοπίτης όμως παρέμεινε στον τόπο του και κρυβόταν στα βουνά, μέχρις ότου, με τη μεσολάβηση του φίλου του Χαλίλ πασά, που είχε στρατοπεδεύσει στη Νευρόπολη με τρεις χιλιάδες νιζάμηδες (ταχτικό στρατό), αμνηστεύθηκε από την Υψηλή Πύλη.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Πέτρου Κομπορόζου, ιστορικού ερευνητή και υπεύθυνου του Μουσείου Πορτίτσας, ο Πάνος Ζωγλοπίτης, μετά τη λήξη της επανάστασης, φυγάδευσε την οικογένειά του και για ασφάλεια την εγκατέστησε στο σπίτι του παππού του, στην Πορτίτσα. Την ίδια άποψη για τη δράση του Ζωγλοπίτη στην επανάσταση του 1854 εκφράζει και ο ιστορικός της Καρδίτσας Χρήστος Καλοκαιρινός.

Ανάλογη ήταν και η δράση του Γούλα Τσάπαλου, που διακρίθηκε κυρίως στη μάχη του Λουτρού. Ο Τσάπαλος ήταν κι εκείνος για μεγάλο χρονικό διάστημα δήμαρχος του Δήμου Μενελαΐδος. Δεν είναι επομένως περίεργο ότι αποφάσισαν να δέσουν τη μακρόχρονη φιλία τους με συγγενικούς δεσμούς, οι οποίοι επισφραγίστηκαν με μια αξιοσέβαστη για την εποχή προίκα σε χρυσά γαλλικά εικοσάφραγκα. Το χρυσό εικοσάφραγκο κόπηκε το 1817 από το Λουδοβίκο XVIII, αμέσως μετά την ήττα του Ναπολέοντα και την παλιννόστηση της μοναρχίας και είχε καθαρότητα 90%. Η αντιστοιχία του σε νέες ελληνικές δραχμές ήταν ένα προς είκοσι. Δηλαδή ένα γαλλικό εκοσάφραγκο άξιζε 20 ελληνικές δραχμές και η συνολική προίκα του Ζωγλοπίτη ( 400 χρυσά εικοσάφραγκα) προς το γαμπρό του ισοδυναμούσε με 8000 δραχμές, ποσό μεγάλο για την εποχή εκείνη.