Εδώ και λίγο χρονικό διάστημα είχα την εντύπωση ή την ψευδαίσθηση ότι τα πλατάνια που στολίζουν και ομορφαίνουν την πλατεία και την κάνουν να ξεχωρίζει από τις πλατείες των γύρω χωριών είναι τα ίδια σε μέγεθος με εκείνα της παιδικής μας ηλικίας.
Την εντύπωση αυτή την είχαν κι άλλοι μεγάλοι βέβαια στην ηλικία και τούτο γιατί μεγαλώνοντας μαζί σχηματίσαμε την λανθασμένη εντύπωση ότι τα σημερινά πλατάνια είναι εκείνα των παιδικών μας χρόνων.
Από την πλάνη αυτή ήρθε να μας βγάλει ναι φωτογραφία του 1938 τότε που ήμουν μαθητής του Δημοτικού Σχολείου, και δημοσιεύθηκε στο 36ο φύλλο των Ζωγλοπίτικων Χρονικών.
Στη φωτογραφία αυτή απεικονίζονται εκτός από τους μαθητές, οι δύο αείμνηστοι δάσκαλοι, τα γύρω από την πλατεία σπίτια καθώς και μέρος των πλατανιών , τα οποία τότε ήταν μικρά σε μέγεθος συγκρινόμενα με το σημερινό τους όγκο.
Από τότε πέρασαν 60 και πλέον χρόνια και οι τότε εικονιζόμενοι στη φωτογραφία μαθητές μεγάλωσαν και γέρασαν. Άλλοι δεν υπάρχουν πια στη ζωή. Και τα πλατάνια της πλατείας ακολουθώντας τον ίδιο βιολογικό νόμο μεγάλωσαν και αυτά αναλογικά και παρά το ότι φέρουν στην πλάτη τους ένα και πλέον αιώνα, δεν μπορούμε να πούμε ότι γέρασαν κι αυτά, αφού τα πλατάνια ζουν πολλούς αιώνες.
Λένε ότι στο νησί Κω σώζεται ο πλάτανος όπου κάτω από τον ίσκιο του ο πατέρας της ιατρικής, ο πολύς Ιπποκράτης (460-337 π.Χ.) δίδαξε την ιατρική επιστήμη στους μέλλοντας ιατρούς της εποχής εκείνης. Ο πλάτανος αυτός έχει σήμερα μεγάλη ιστορική αξία και αποτελεί για το νησί τουριστικό πόλο έλξης.
Την ακριβή ηλικία των πλατανιών δεν μπορούμε να γνωρίζουμε διότι τα πλατάνια φύονται στις ποταμιές χωρίς την παρέμβαση του ανθρώπου και επομένως ας μη αναζητούμε ληξιαρχική πράξη γέννησης. Όταν μεταφυτεύτηκαν στην πλατεία είχαν κάποια ηλικία έστω και ολίγων χρόνων. Δεν γνωρίζουμε ακόμη και τον ακριβή χρόνο της μεταφύτευσης στη σημερινή τους θέση.
Οι μεγάλοι στην ηλικία και μερικοί μικρότεροι ίσως να γνωρίζουν ότι τα πλατάνια τα φύτεψε ο αρχαιότερος δάσκαλος του χωριού μας, ο αείμνηστος Νικόλαος Ρεντίνας, με τους μεγαλύτερους τότε μαθητές του σχολείου του χωριού μας.
Από τα επίσημα στοιχεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης γνωρίζουμε ότι ο Ν. Ρεντίνας υπηρέτησε στο μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Ραχούλας (Ζωγλόπι) από το 1894 – 1898 οπότε και μετατέθηκε με αίτησή του, στο Δημ. Σχολείο Καστανιάς. Τον αντικατέστησε ο δάσκαλος Παύλος Τζωαννόπουλος ο οποίος μέχρι τότε υπηρετούσε στην Καστανιά.
Ο πατέρας μου που γεννήθηκε το 1890 μου διηγούνταν ότι ήταν μαθητής όταν ο Ν. Ρεντίνας φύτεψε τα πλατάνια στην πλατεία. Μαθήτευσε αργότερα και στον Παύλο Τζωαννόπουλο. Η φοίτηση τότε στο Δημοτικό Σχολείο ήταν 4 έτη. Ο πατέρας μου πήγε στο σχολείο το 1896. Κατά την γνώμη μου η δενδροφύτευση έγινε ή το 1897 ή το 1898. Το 1897 ήρθαν ξανά οι Τούρκοι στη Θεσσαλία και στο Ζωγλόπι. Τα δραματικά αυτά γεγονότα δεν άφησαν περιθώρια για δεντροφυτεύσεις και εξωραϊσμούς. Μάλλον το 1898 πρέπει να έγινε η δεντροφύτευση.
Ο Ν. Ρεντίνας έφυγε για πάντα ως δάσκαλος, από το χωριό μας αλλά οι μαθητές του και οι συγχωριανοί του αγκάλιασαν την ευγενή αυτή προσπάθεια με στοργή και αγάπη και φρόντισαν για την ανάπτυξη των 5 αυτών πλατανιών. Τα πότισαν στους άνυδρους μήνες, τα σκάλισαν, τα στήριξαν με πασσάλους, τα προστάτευαν από κάθε κίνδυνο και καταστροφή κι αυτά ρίζωσαν στον καινούριο τόπο και σιγά – σιγά, χρόνο με τον χρόνο πετούσαν καινούριους κλώνους και θέριευαν προς χαρά των κατοίκων. Οι χωριανοί μας καμάρωναν και χαίρονταν που τα πλατάνια μεγάλωναν και μακάριζαν τον καλό και προοδευτικό δάσκαλο για το μεγάλο δώρο που έκανε στη γενέτειρά του.
Μέσα σε λίγα χρόνια τα πλατάνια μεγάλωσαν και με τον ίσκιο που έριχναν κάλυπταν ένα μεγάλο μέρος της πλατείας. Εν τω μεταξύ έγινε ο τοίχος αντιστηρίξεως, κτίστηκαν γύρω από την πλατεία πετρόχτιστα σπίτια, ανοίχτηκαν μαγαζιά, κτίστηκε στις παρυφές της πλατείας το μεγαλοπρεπές διδακτήριο του Συγγρού ενώ πιο πέρα φάνταζε επιβλητικά το κτίριο της κοινότητας.
Στις αρχές του 20ου αιώνα το χωριό μας διέθετε μια πλατεία μοναδική στην περιοχή μας. Έτσι η πλατεία έγινε το κέντρο του χωριού μας. Εκεί γίνονταν κάθε εκδήλωση που είχε σχέση με τη ζωή του χωριού. Σχολικές γιορτές, γυμναστικές επιδείξεις και μαθητικοί χοροί γίνονταν κάτω από τους παχιούς ίσκιους των πλατάνων και οι γονείς χαίρονταν και καμάρωναν τα παιδιά τους. Στα διαλείμματα οι μαθητές έβρισκαν καταφυγή και προστασία από τον καυτό ήλιο ή τις απότομες νεροποντές. Εκεί γίνονταν τα γλέντια το Πάσχα κι εκεί χόρευαν οι νιόπαντροι.
Στα πεζούλια της πλατείας μαζεύονταν η γερουσία του χωριού κι εκεί συζητούσαν για όλα τα προβλήματα που αφορούσαν το χωριό. Κι όταν γίνονταν εκλογές ψηφοφόροι από τα υπόλοιπα οχτώ χωριά του Δήμου Ιτάμου συγκεντρώνονταν στην πλατεία για να ψηφίσουν στο μοναδικό εκλογικό κέντρο που δεν ήταν άλλο από το σχολείο. Εκεί ψήνονταν αρνιά, κατσίκια ακόμη και γουρνοπούλες για τους ψηφοφόρους.
Εάν τα πλατάνια είχαν στόμα θα μας διηγούνταν την ιστορία ενός αιώνα του χωριού μας. Θα μας διηγούνταν για τη σκληρή ζωή, τους μόχθους, τους καημούς και τις ελπίδες ενός κόσμου που αναζητούσε ένα καλύτερο μέλλον.
Σήμερα όλα τα χωριά Κάμπο κι Άγραφα έχουν τις πλατείες τους μικρές ή μεγάλες τσιμεντοστρωμένες ή πλακοστρωμένες, με βραγιές λουλουδιών, με σιντριβάνια δεντροφυτεύσεις και φωτισμένες με ισχυρούς λαμπτήρες.
Η Ραχούλα τίποτα δεν έχει να ζηλέψει απ’ όλα αυτά.
Τα έχει όλα και προπαντός τα υπεραιωνόβια πλατάνια που στολίζουν ομορφαίνουν και εντυπωσιάζουν με το αγέρωχο ύψος τον κάθε επισκέπτη. Τα πλατάνια έχουν μεγάλο μέλλον και θα ζήσουν ακόμη για πολλούς αιώνες ίσως χιλιετίες. Ποιος ξέρει;
Θα χαρίζουν σ’ όσους το αποζητούν ξεκούραση , ίσκιο και δροσιά τους θερμούς μήνες. Απ’ τους ανθρώπους τίποτα δεν ζητούν παρά να αφήσουν να διαγράψουν την πορεία τους.
Μία πορεία που είναι συνυφασμένη με την ιστορία και τη ζωή του χωριού μας.
του Βασίλη Καραγιάννη – Τ.38 Ζ.Χ.